MŁYNY OLIWSKIE
|
|
MŁYNY OLIWSKIE |
|
|
ZABYTKI MŁYNY: |
MŁYNY II-III - KONRADSHAMMER
PLAN młynów i kuźnic na Potoku Oliwskim w XVII wieku (wg Jerzego Stankiewicza) MŁYN II Młyn II istniał już w 1480 roku. Początkowo był tu młyn zbożowy, potem tartak i kuźnica stali pracująca jeszcze w połowie XVII wieku, a nastepnie papiernia zniszczona w czasie wojny w 1734 roku. W 1540 roku dotychczasowy dzierżawca sprzedał posiadłość rodzinie Conradi (rajcy Janowi Conradi). W 1652 roku posiadłość przeszła w ręce burmistrza Ehlera. Przy młynie powstał browar i rezydencja z parkiem. W 1734 posiadłość spalili Kozacy. Posiadłość na krótko (1735-1741) przejęła rodzina Blechowiczów, która odbudowała papiernię - czynną do 1830 roku. Następnie na miejsce papierni powstała, czynna do 1880 roku, kuźnica. W posiadłości Konradshammer czynnych było zresztą więcej młynów, ale dzisiaj pozostał tylko po nich staw, upust i zagłębienia po drugim stawie w przymorskim parku założonym jeszcze przez Fryderyka Ehlera a zrewaloryzowanym w 1995 roku. Oprócz młynów w skład posiadłości wchodził także wspomniany park, ale przede wszystkim dworek zbudowany przez Conradich, a później odbudowywany po zniszczeniach przez kolejnych właścicieli (oprócz wymienionych powyżej należeli do nich w XVIII wieku - także: Karol Ludwik książe Szlezwiku-Holsztyna (1741-1746), rodzina Czapskich (bp Michał Czapski 1746-1756; potem bratanek bpa wraz z żoną - Izabelą Przebendowską) i Jan Augustyn Eckeln-Hülsen). W 1830 roku w miejsce zamkniętej papierni powstała kuźnica stali - zlikwidowana po 1879 roku. W 1887 roku ulokowano w rezydencji zakład wychowawczy "Pod Dobrym Pasterzem", a park otoczono murem. Po 1945 roku z dawnego dworku pozostały tylko piwnice (przy ul. Pomorskiej 68 - obecnie stoi tam budynek należący do Wydziału Psychologii Uniwersytetu Gdańskiego) oraz pawilon ogrodowy. MŁYN III Do posiadłości Konradshammer należał także młyn III Powstał na przełomie XVI i XVII wieku (mógł istnieć w 1606 roku). Na początku XVII wieku mieściły się tu folusz garbarski i kuźnica miedzi (przynajmniej od 1626 roku). Młyn został zniszczony w 1734 roku. Jeszcze w XVIII wieku pracował tu folusz, zastąpiony w 1800 roku młynem zbożowym, który dotrwał do końca II wojny światowej, podobnie jak tartak pracujący na pewno w 1877 roku. Pozostałością po młynie II jest staw z upustem i dom ryglowy przy ulicy Chłopskiej 68. Od młyna III biegła w stronę Sopotu droga, przy której znajdował się wysychający Żabi Staw (Żabianka). a przy nim karczma "Żabia Gospoda" (Poggenkrug). Dzisiaj jedynymi śladami po stawie i gospodzie są nazwy: ulica Gospody i osiedle Żabianka.  |
