HERBY:
OLIWA |
OPACI I BISKUPI |
EPITAFIA I NAGROBKI
WSPORNIKI w KATEDRZE |
WSPORNIKI w REFEKTARZU |
PORTRETY FUNDATORÓW
HERBY NA WSPORNIKACH W ARCHIKATEDRZE
Jan (?) Kostka 1
|
Tomasz? Geschkau 2
|
Stefan Batory 3
|
Abp Stanisław Karnkowski 4
|
Ciecholewski? 5
|
Bartłomiej (?) Geschkau 6
|
Krzysztof (?) Kostka 7
|
Op. Kasper Geschkau 8
|
|
|
Stefan Batory 9
|
Bp Jerzy Radziwiłł? 10
|
|
|
Jan Zamoyski 11
|
Bp Jan Borukowski? 12
|
|
|
Stanisław Przyjemski? 13
|
Bp Piotr Myszkowski? 14
|
|
|
Olbracht (?) Łaski 15
|
Bp Hieronim Rozrażewski 16
|
|
|
Mikołaj Mielecki? 17
|
Bp Piotr Dunin Wolski 18
|
|
|
Jan Działyński 19
|
Bp Piotr Kostka 20
|
|
|
Marcin Berżewiczy 21
|
Op. Kasper Geschkau 22
|
|
|
Jan Dulski 23
|
Konstantyn (?) Ferber 24
|
|
|
Bernard Maciejowski? 25
|
Jan Doręgowski 26
|
PLAN ROZMIESZCZENIA WSPORNIKÓW HERBOWYCH W ARCHIKATEDRZE
Wsporniki powstały w roku 1582 po zasklepieniu kościoła klasztornego (obecnej Archikatedry) w czasie odbudowy po zniszczeniach z 1577 roku. Wsporniki mają uhonorować fundatorów i dobroczyńców klasztoru. Nazwiska uhonorowanych osób są tylko prawdopodobne. Próbowałem ustalić je osobiście - za punkt wyjścia uważając ustalenia Franciszka Mamuszki w książce Oliwa. Dzieje i zabytki (Gdańsk 1959). Wszystkie inne ustalenia jakie spotkałem są albo powtórzeniem dokonań Mamuszki albo przeczą realiom historycznym, a nawet faktom.
SKRZYŻOWANIE TRANSEPTU I NAWY GŁÓWNEJ
3 - Król Stefan Batory (jako zwierzchnik Państwa)
4 - Prymas Arcybiskup gnieźnieński Stanisław Karnkowski (jako zwierzchnik Kościoła w Polsce)
7 - Kostka, zapewne Krzysztof Kostka - wojewoda pomorski (cywilny lokalny zwierzchnik regionu)
8 - Opat Kasper Geszkau (jako duchowny zwierzchnik miejsca)
NAWA GŁÓWNA - STRONA LEWA
9 - Król Stefan Batory (jako najdostojniejszy fundator)
11 - Zapewne Jan Zamoyski kanclerz wielki koronny, hetman wielki koronny (herb ma odmienny klejnot)
13 - Zapewne Stanisław Przyjemski - marszałek sejmu
15 - Łaski, może Olbracht wojewoda sieradzki w latach 1581-1583 zabiegający o względy Batorego, może Samuel - związany z Pomorzem Gdańskim ale karierę zrobił w późniejszym czasie
17 - Może Mikołaj Mielecki dawny hetman wielki koronny (ustąpił w 1580)
19 - Jan Działyński - wojewoda chełmiński
21 - Marcin Berżewicz (Marton Berzeviczy) - starosta starogardzki i osiecki, dawny kanclerz Batorego
23 - Jan Dulski podskarbi pruski i koronny
25 - Może Bernard Maciejowski - chorąży nadworny (1570-1583), późniejszy prymas Polski (1605-1608)
NAWA GŁÓWNA - STRONA PRAWA
10 - Najprawdopodobniej herb Radziwiłłów (wspornik fatalnie odmalowany), zapewne Jerzego Radziwiłła, który był gubernatorem Inflant, biskupem wileńskim, późniejszy kardynał (w 1583)
12 - Może Jan Borukowski - podkanclerzy koronny, późniejszy biskup przemyski (1583), Może powtórzony herb Karnkowskiego (tym razem - jako fundator, ale baran w herbie - w lewo). Raczej nie herb opata Krzysztofa Klińskiego
14 - Zapewne Biskup Piotr Myszkowski
16 - Hieronim Rozrażewski - biskup włocławski
18 - Zapewne Piotr Dunin Wolski - biskup płocki
20 - Piotr Kostka - biskup chełmiński
22 - Opat Kasper Geszkau (jako fundator)
24 - Ferber, może Konstantyn
26 - Jan Doręgowski - sądowy ziemski tczewski, szwagier opata Kaspra Geszkaua
LEWE SKRZYDŁO TRANSEPTU
1 - Jan Kostka - raczej młodszy Jan - koadiutor oliwskiego opata i późniejszy opat, bratanek kasztelana gdańskiego Jana (Kasztelan Jan Kostka umarł w 1581 roku)
2 - Geszkau, może Tomasz - nadzorca lasów oliwskich, raczej kuzyn niż brat opata Kaspra Geszkaua
5 - Ciecholewski von Ziegholtz, może mąż Doroty Konarskiej, ojciec Stanisława i Samuela
6 - Geszkau, może Bartłomiej, brat opata Kaspra Geszkaua
HERBY:
OLIWA |
OPACI I BISKUPI |
EPITAFIA I NAGROBKI
WSPORNIKI w KATEDRZE |
WSPORNIKI w REFEKTARZU |
PORTRETY FUNDATORÓW
|