AMBIT

Obejście wokół prezbiterium czyli ambit zbudowane zostało w XIV wieku. Dawniej w ścianie pomiędzy prezbiterium a ambitem przebite były okna, ale zamurowano je w XVII wieku.

Po wejściu do ambitu od strony południowej możemy zobaczyć na wewnętrznej ścianie nagrobek podkomorzego Jerzego Konstantego Hülsena (1) ufundowany przez jego syna. Nagrobek wykonany w 1760 roku z piaskowca, ma formę obelisku z herbem i popiersiem zmarłego, ustawionego na postumencie z marmurową tablicą.

Za nagrobkiem Hülsena znajduje się częściowo odkryte romańskie przejście, zapewne pozostałość wejścia do pierwszego murowanego oratorium cystersów.

Nieopodal, także na wewnętrznej ścianie, znajdują się jeszcze dwa renesansowe epitafia (2) - poświęcone Reinholdowi Heidensteinowi (sekretarzowi króla Stefana Batorego) oraz Dithardowi - pierwszemu opatowi Oliwy.

Przy ścianie zewnętrznej ambitu znjadują się liczne ławy i boczne ołtarze (ufundowane w XVII wieku). Pomiędzy nimi ustawiony jest mały baldachim (3) pochodzący z pierwszej połowy XVII wieku oraz wielki baldachim (4). Tradycja klasztorna mówi, iż ten drugi został osobiście wyhaftowany przez szwedzką królową Krystynę (1628-1689) jako symboliczna rekompensata za zniszczenia dokonane w Oliwie przez Szwedów. Podniebienie baldachimu przedstawia herb Oliwy oraz datę 1716, która ma być datą sprowadzenia baldachimu do Oliwy.
Dalej w ścianie wewnętrznej znajdują się drzwi prowadzące do prezbiterium (zwykle zresztą zamknięte).

Po stronie zewnętrznej widać schody. Pod nimi znajduje się krypta grobowa biskupów gdańskich. W krypcie umieszczono szczątki opata Adama Trebnica (który umarł w opini świętości) oraz zmarłych biskupów gdańskich (wszystkich oprócz bpa Carla Marii Spletta).
Nad kryptą znajduje się kaplica św. Krzyża zwana też kaplicą opacką (5).
Kaplica pochodzi z drugiej połowy XIV wieku, natomiast jej wystrój z wieku XVIII. Prowadzą do niej schody, ale wejście zamknięte jest barokową kratą z XVIII wieku. Owalna kaplica przykryta jest kopułą zwieńczoną latarnią. Wnętrze kaplicy ozdobione jest barwnymi stiukami. Najważniejszy jest oczywiście ołtarz ozdobiony rzeźbami tworzącymi grupę Ukrzyżowania.

Za kaplicą opacką znajduje się portal (6) prowadzący do łącznika, którym można było przejść z kościoła do Pałacu Opatów. Obecnie przejście jest zamknięte, ale po ewentualnym otworzeniu można dostać się do ogrodu (obecnie jest to teren Gdańskiego Seminarium Duchownego).
Przy zewnętrznej ścianie ambitu ustawione są liczne boczne ołtarze.
Wychodząc z ambitu na wewnętrznej ścianie zobaczymy odkryte cegły - pozostałości po romańskim oratorium z XII wieku. Przy samym wyjściu stoi tron opacki z 1730 roku. (7).

W posadzce umieszczone zostały, w większości już zatarte, płyty nagrobne zakonników i osób związanych z klasztorem.