TRANSEPT

Nawa poprzeczna, czyli transept, tej samej wysokości, co nawa główna.

W środkowej części transeptu, a więc na przecięciu z osią podłużną katedry sklepienie wspiera się na wspornikach ozdobionych pod koniec XVI wieku herbami. W tej części transeptu, w posadzce przed schodami prowadzącymi do prezbiterium znajduje się kilka płyt grobowych.

Na południowym filarze obok schodów umieszczono epitafia wspominające dwóch opatów: Kacpra Geschkaua znajdujące się w górnej części filaru i w niższej części filaru epitafium opata Dawida Konarskiego.

Na drugim z filarów łuku otwierającego prezbiterium znajduje się ambona z polowy XVIII wieku. Ufundowana przez opata Jacka Rybińskiego, zastąpiła wcześniejsze kazalnice. Ambonę zdobią pozłacane kartusze przedstawiające głównie sceny z życia świętego Bernarda. Powyżej daszku akustycznego widnieje postać triumfującego Chrystusa z krzyżem. Całość wieńczy umieszczona na filarze, ponad postacią Chrystusa, rzeźba anioła trzymającego wstęgę z napisem Spiritus meus super mel dulcis (Duch mój słodszy od miodu – por. Syr. 24,20).

Północna część transeptu oddzielona jest od reszty kościoła balustradą wyznaczającą przestrzeń sakralną – miejsce przechowywania Najświętszego Sakramentu. Tabernakulum znajduje się w ołtarzu bocznym ufundowanym przez opata Jana Grabińskiego w 1635 roku. Ołtarz przy północnej ścianie transeptu nazywany jest ołtarzem Zwiastowania lub ołtarzem św. Kazimierza.

Przy zachodniej ścianie znajduje się empora, a pod nią piękna rzeźbiona stalla z drewna dębowego wykonana w 1599 roku. Zdobią ją bogate ornamenty, herb fundatora opata Dawida Konarskiego oraz płaskorzeźby przedstawiające czterech Doktorów Kościoła.

Na przeciwnej, wschodniej ścianie możemy podziwiać dawny ołtarz główny kościoła. Został tu przeniesiony z prezbiterium by zrobić miejsce dla monumentalnego ołtarza fundacji opata Hackiego. Ołtarz powstał na samym początku XVII wieku, a jego fundatorami są opat Dawid Konarski oraz Rafał Kos, którego rodziców i braci upamiętnia grobowiec w nawie południowej. Trójkondygnacyjny ołtarz powstał zapewne w snycerskim warsztacie konwentu, a polichromie wykonał Wolfgang Sporer.

W południowej części transeptu znajduje się ołtarz św. Józefa ufundowany przez opata Jana Grabińskiego w 1637 roku. Na ścianie powyżej ołtarza umieszczono zegar, którego mechanizm pochodzi prawdopodobnie z końca XVI wieku, a ponad zegarem ozdobną tablicę poświęconą Trójcy Œwiętej. Owalną płytę z przedstawieniem Trójjedynego otaczają promienie oraz postacie aniołów grających na instrumentach muzycznych.

W 1984 roku, na posadzce przed ołtarzem ustawiony został grobowiec książąt pomorskich. Sarkofag z czarnego marmuru powstał w 1615 roku z polecenia opata Dawida Konarskiego, w miejsce starszego, zniszczonego w roku 1577. Początkowo znajdował się w prezbiterium kościoła, ale pod koniec XIX wieku został przeniesiony do ambitu. Schody, które się tu znajdują prowadziły do dormitorium mnichów czyli do pomieszczeń mieszkalnych klasztoru. Wejście na schody ujęte jest w ufundowany w 1636 roku przez opata Jana Grabińskiego portal ozdobiony reliefem przedstawiającym świętego Piotra oraz herbem rodowym opata. Ten sam herb (Pomian) widnieje na ołtarzu św. Józefa, a także na portalu prowadzącym do zakrystii oraz, na znajdującym się tuż obok marmurowym lawatorium, czyli miejscem do obmywania rąk. Swą budową przypomina ono portal z wnęką zamiast przejścia. W środkowej części znajduje się miska i naczynie na wodę.

W południowej części transeptu znajduje się wsparta na kolumnach empora zdobiona malowidłami. Na niej zaś – małe organy. Instrument ten zbudował Johann Wulf zanim przystąpił do pracy nad dużym instrumentem w nawie głównej. Organy poddano ostatnimi czasy gruntownej renowacji. Obecnie posiadają siedemnaście rejestrów, a ponieważ są podłączone do stołu gry głównego instrumentu, można na nich grać zarówno używając własnej klawiatury jak i z pulpitu dużych organów. Prospekt organowy ozdobiony jest złoconymi ornamentami oraz grupą rzeźb aniołów otaczających króla Dawida grającego na harfie ku chwale Boga.